Diş yüzeyinde asitlerin oluşturduğu mineral kaybı sonucu meydana gelen bir sorundur. Şekerli ve nişastalı yiyeceklerin tüketimi diş çürüğü yaşanmasına neden olabilir. Ağızda kalan yiyecek artıkları bakterilerle birleşerek asit üretir. Bu asitler diş minesini zayıflatır. Tedavi edilmezse çürük diş köklerine kadar ilerleyebilir. Çürük, diş ağrısı ve hassasiyete yol açabilir. Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı çürüğü önler.
Diş Çürüğü Belirtileri Nelerdir?
Diş çürüğü olan kişiler genellikle sıcak, soğuk, tatlı veya asidik yiyecek ve içeceklere karşı hassasiyet hisseder. Bu hassasiyet, çürüğün diş minesini aşarak dentin tabakasına ulaştığını gösterebilir. Ani başlayan, özellikle yemek yerken veya gece ortaya çıkan diş ağrısı, çürüğün ilerlediğinin bir işareti olabilir. Çürük, diş sinirlerine yaklaştığında ağrı şiddetlenebilir. Diş yüzeyinde beyaz, kahverengi veya siyah renk değişiklikleri erken belirtilerdendir. Bu lekeler genellikle diş minesindeki mineral kaybına işaret eder.
İleri aşamalarda çürük, dişin yüzeyinde gözle görülebilir delik veya çukur oluşumuna neden olabilir. Bu durum, diş dokusunun ciddi şekilde hasar gördüğünü gösterir. Bakteri birikimine yol açarak kötü ağız kokusuna sebep olabilir. Bu durum, çürüğün gözle görünmeyen bölgelerde başladığını gösterebilir. Çürük nedeniyle oluşan boşluklar, yiyeceklerin kolayca dişe takılmasına yol açabilir. Bu da zamanla diş etlerinde rahatsızlık ve enfeksiyona neden olabilir. Diş çürüğü ilerlediğinde, enfeksiyon diş etlerine yayılarak şişlik ve hassasiyete neden olabilir. Bu durum, çürüğün tedavi edilmediğini ve apseye dönüştüğünü gösterebilir.
Diş Çürüğü Neden Olur?
Düzenli fırçalanmayan dişler üzerinde plak birikir. Plaklar zamanla asit üreterek diş minesini aşındırır ve çürük oluşturur. Tatlı, gazlı içecekler ve karbonhidrat açısından zengin yiyecekler bakterilerin hızla çoğalmasına neden olur. Bu gıdalar asit üretimini artırarak diş minesine zarar verir. Florür, diş minesini güçlendiren ve çürüğe karşı koruma sağlayan bir mineraldir. Florür eksikliği diş çürüğü riskini artırır. Tükürük, ağızdaki asitleri nötralize ederek dişleri korur. Tükürük azlığı (ağız kuruluğu), asit birikimine ve dolayısıyla çürüğe yol açabilir.
Diş yapısının şekli ve genetik yatkınlık riski artırabilir. Derin diş çukurları ve girintiler plak birikimini kolaylaştırır. Çürükler erken dönemde fark edilip tedavi edilmediğinde ilerler. Düzenli diş hekimi kontrolleri ihmal edildiğinde çürükler derinleşebilir. Diş çürüğü yaşanmasını önlemek için düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı, dengeli beslenme ve diş hekimi ziyaretleri önemlidir. Florürlü diş macunu tercih etmek ve şeker tüketimini sınırlamak da riski azaltmaya yardımcı olur.
Diş Çürüğü Nasıl Tedavi Edilir?
Dişin yüzeyinde yeni başlayan çürükler florür uygulamaları ile durdurulabilir. Bu yöntem, diş minesini güçlendirmeye ve çürüğün ilerlemesini önlemeye yardımcı olur. Dişteki çürük alan temizlenir ve dolgu malzemesiyle boşluk doldurulur. Bu, dişin doğal yapısını ve işlevini geri kazandırır. Diş çürüğü, dişin pulpasına (sinir ve damarların bulunduğu iç kısım) ulaştığında kanal tedavisi gereklidir.
Dişin enfekte olan kısmı çıkarılır, kök kanalları temizlenir, dezenfekte edilir ve doldurulur. Sonrasında dişe genellikle bir kuron takılır. Eğer çürük dişin büyük bir kısmını tahrip etmişse, dişi korumak ve işlevini devam ettirmek için kron kullanılabilir. Eğer diş kurtarılamayacak kadar zarar görmüşse, çekim yapılır. Eksik dişin yerine implant, köprü veya protez yapılabilir.
