Dişin kökünde veya diş etinde oluşan iltihaplı enfeksiyondur. Diş apsesi, genellikle bakterilerden kaynaklanır. Şiddetli ağrıya yol açar. Diş etinde şişlik ve kızarıklık görülür. Çiğneme sırasında hassasiyet oluşur. Ağızda kötü tat ve koku olabilir. Tedavi edilmezse enfeksiyon yayılabilir. Erken müdahale önemlidir. Diş hekimine başvurulmalıdır.
Diş Apsesi Belirtileri Nelerdir?
Diş apsesi olan kişiler genellikle zonklayıcı ve geçmeyen bir ağrı hisseder. Bu ağrı gece uykudan uyandıracak kadar şiddetli olabilir. Ağrı genellikle apse bulunan dişte yoğunlaşır ancak çevre dişlere, çene kemiğine veya kulağa kadar yayılabilir. Apsenin bulunduğu bölgede diş eti genellikle şişer ve kırmızı hale gelir. Şişlik zamanla büyüyebilir ve bastırıldığında hassasiyet ya da hafif akıntı hissedilebilir. Bu durum iltihabın dışa akmaya çalıştığını gösterir.
İltihap yayıldığında çene ya da yüz bölgesinde belirgin şişlik oluşabilir. Bu şişlik gözle görülebilecek kadar büyük olabilir ve kişinin yüz hatlarını değiştirecek seviyeye ulaşabilir. Apseden sızan iltihap nedeniyle ağızda kötü bir tat oluşabilir. Ayrıca ağız kokusu fark edilir şekilde artar. Bu durum genellikle ağız hijyenine dikkat edilse bile geçmez. Apse ilerledikçe vücudun savunma sistemi devreye girer. Bunun sonucu olarak ateş, halsizlik, yorgunluk ve genel bir hastalık hali ortaya çıkar.
Bu belirtiler enfeksiyonun sistemik hale geldiğini gösterir. Apse bulunan dişle bir şey çiğnemek zorlaşır. Dişe bastırıldığında ağrı artar. Bu durumda kişi çiğneme sırasında otomatik olarak ağrılı bölgeyi kullanmaktan kaçınır. Enfeksiyonun yayılması durumunda çene altı ve boyun bölgesindeki lenf bezleri şişebilir. Dokunulduğunda hassaslaşır. Bu durum bağışıklık sisteminin enfeksiyonla savaştığını gösterir. Apseli diş zamanla rengini kaybedebilir ve grimsi ya da koyu bir renge dönebilir. Ayrıca diş apsesi kökleri etkilediği için dişin sabitliği bozulabilir ve sallanma meydana gelebilir.
Diş Apsesi Neden Olur?
Diş çürükleri zamanında tedavi edilmezse bakteriler dişin iç kısmına, yani pulpa adı verilen sinir ve damar dokusuna ulaşır. Bu durumda enfeksiyon gelişir ve zamanla iltihap oluşarak apseye dönüşebilir. Dişin kırılması ya da çatlaması durumunda, bakteriler bu açıklıktan dişin içine kolayca sızabilir. Bu da dişin kökünde enfeksiyon oluşmasına neden olur ve apse gelişebilir. İlerlemiş diş eti hastalıklarında diş eti çekilir ve dişin kök yüzeyi açığa çıkar. Bu açıklıktan giren bakteriler kök yüzeyine veya diş eti altına yerleşerek enfeksiyon oluşturabilir. Bu da diş apsesi gelişmesine yol açar.
Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı yapılmadığında ağızda bakteri birikimi artar. Bu bakteriler zamanla hem diş çürümesine hem de diş eti enfeksiyonlarına neden olarak apsenin oluşmasına zemin hazırlar. Kanal tedavisi ya da dolgu gibi işlemler sonrasında bazı durumlarda bakteriler hala dişin içinde kalabilir. Bu durumda zamanla iltihap gelişebilir ve apse oluşabilir. Diyabet, kanser tedavisi gibi bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar veya ilaçlar, vücudun enfeksiyonlara karşı direncini azaltır. Bu da apse riskini artırabilir.
Diş sıkma ya da gıcırdatma sonucu oluşan mikro çatlaklar, bakterilerin içeri sızmasını kolaylaştırabilir. Bu durum da apseye yol açabilecek enfeksiyonlara neden olabilir. Sigara, diş eti sağlığını bozar ve ağız içindeki savunma mekanizmasını zayıflatır. Bu durum diş ve diş eti enfeksiyonlarının daha kolay gelişmesine ve apselerin oluşmasına neden olabilir.
Diş Apsesi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Diş apsesi bakteriyel bir enfeksiyon olduğu için, doktorlar ilk aşamada antibiyotik reçete eder. Antibiyotikler enfeksiyonun yayılmasını engeller ve sistemik belirtileri azaltır. Ancak antibiyotik tek başına apsenin tamamen iyileşmesini sağlamaz. Genellikle geçici bir rahatlama sunar. Diş hekimi apsenin bulunduğu bölgeyi keserek içindeki iltihabı boşaltabilir. Bu işlemle ağrı büyük ölçüde azalır. Boşaltma işlemi, apsenin boyutuna ve konumuna göre lokal anestezi altında yapılabilir.
Eğer apsenin kaynağı dişin içindeki enfeksiyon ise, kanal tedavisi (endodonti) uygulanır. Dişin içindeki iltihaplı sinir dokusu temizlenir, dezenfekte edilir ve doldurulur. Bu tedavi, dişi kurtarmak için en etkili yöntemlerden biridir. Eğer diş aşırı derecede zarar görmüşse ve kurtarılamayacak durumdaysa, çekim tercih edilebilir. Diş çekildikten sonra iltihaplı bölge temizlenir ve enfeksiyonun yayılması engellenir. Tedavinin ardından enfeksiyonun tekrar etmemesi için düzenli ağız bakımı önerilir. Günde en az iki kez diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve antiseptik ağız gargaraları bu süreçte oldukça önemlidir.
Bazen apse çevre dokulara yayılmış olabilir. Bu durumda ağız cerrahisi ile ilgili bölge temizlenir. Drenaj işlemi derin dokulara uygulanabilir. Bu yöntem genellikle ileri vakalarda tercih edilir. Diş apsesi, ihmal edilmeden tedavi edilmesi gereken ciddi bir enfeksiyondur. Kanal tedavisi, antibiyotik kullanımı, apse boşaltılması ve gerektiğinde diş çekimi gibi yöntemlerle başarılı şekilde tedavi edilir. Erken müdahale, hem ağrının kontrol altına alınmasını sağlar hem de olası komplikasyonları önler.
